Οι παρατεταμένες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών ημέρας και νύχτας δημιουργούν σωρευτικό φυσιολογικό στρες στο ανθρώπινο σώμα που επιδεινώνει τις κορυφαίες αιτίες θανάτου παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των αναπνευστικών και καρδιαγγειακών παθήσεων, του σακχαρώδους διαβήτη και των νεφρικών παθήσεων.
Ένας καύσωνας μπορεί να επηρεάσει έντονα τους μεγάλους πληθυσμούς για σύντομο χρονικό διάστημα και να προκαλέσει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.
Η ευαισθητοποίηση του κοινού παραμένει ανεπαρκής για τους κινδύνους για την υγεία που προκαλεί ο καύσωνας και η παρατεταμένη έκθεση σε αυξημένες θερμοκρασίες. Μερικοί πληθυσμοί είναι πιο εκτεθειμένοι σε, ή πιο φυσιολογικά ή κοινωνικοοικονομικά ευάλωτοι στο φυσιολογικό στρες ενός καύσωνα, ή έχουν επιδεινωμένη υγεία και αυξημένο κίνδυνο θανάτου από έκθεση σε υπερβολική θερμότητα. Σε αυτές τις ομάδες ανήκουν κυρίως οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη και τα παιδιά, οι έγκυες γυναίκες, οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, οι αθλητές και οι πιο φτωχοί πολίτες.
Καύσωνας: Πώς επηρεάζει η θερμότητα την υγεία
Η αύξηση της θερμότητας στο ανθρώπινο σώμα μπορεί να προκληθεί από έναν συνδυασμό εξωτερικής θερμότητας από το περιβάλλον και της εσωτερικής θερμότητας του σώματος που παράγεται από μεταβολικές διεργασίες. Η ταχεία αύξηση της αύξησης θερμότητας λόγω της έκθεσης σε θερμότερες από τις μέσες συνθήκες (π.χ. καύσωνας) θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει την εσωτερική του θερμοκρασία και μπορεί να οδηγήσει σε πλειάδα παθήσεων, όπως κράμπες, θερμική εξάντληση και θερμοπληξία.
Θάνατος ή ανάγκη νοσηλείας εξαιτίας του καύσωνα μπορεί να συμβούν πολύ γρήγορα (την ίδια κιόλας μέρα) ή να έχουν καθυστερημένη επίδραση (αρκετές ημέρες αργότερα) και να οδηγήσουν σε επιτάχυνση του θανάτου ή κάποιας υφιστάμενης ασθένειας σε ήδη αδύναμους οργανισμούς. Αυτό παρατηρείται ιδιαίτερα τις πρώτες ημέρες ενός καύσωνα. Ακόμη και μικρές διαφορές από τις μέσες εποχικές θερμοκρασίες σχετίζονται με αυξημένη ασθένεια και θάνατο. Ένας καύσωνας μπορεί επίσης να επιδεινώσει χρόνιες παθήσεις, όπως καρδιαγγειακές, αναπνευστικές και εγκεφαλοαγγειακές παθήσεις και παθήσεις που σχετίζονται με τον διαβήτη.
Καύσωνας: Τα 9 μέτρα προστασίας
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και παραμονή σε σκιασμένους και δροσερούς χώρους. Σε περίπτωση αναγκαστικής έκθεσης στον ήλιο πρέπει να χρησιμοποιείται καπέλο ή γενικά κάλυμμα κεφαλής. Η ένδυση να αποτελείται κατά προτίμηση από λεπτά, ευρύχωρα, ανοιχτόχρωμα, κυρίως βαμβακερά ενδύματα.
- Αποφυγή, κατά το δυνατό, σωματικής κόπωσης και εργασίας τις θερμές ώρες της ημέρας.
- Άφθονη λήψη δροσερού νερού ή φυσικών χυμών. Αποφυγή σακχαρούχων, ανθρακούχων ποτών.
- Λήψη ελαφράς, μη λιπαρής, αλατισμένης τροφής, κατανεμημένης σε μικρά συχνά γεύματα. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών.
- Συχνά δροσερά λουτρά, τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων.
- Οι ευρισκόμενοι σε φαρμακευτική αγωγή και ιδίως όσοι λαμβάνουν διουρητικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, αντιϊσταμινικά, Β΄ αναστολείς κ.λ.π. φάρμακα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τους θεράποντες γιατρούς τους προκειμένου να λαμβάνουν τις ανάλογες οδηγίες.
- Επίσης, σε διαρκή επαφή με τους γιατρούς τους πρέπει να βρίσκονται όσοι πάσχουν από νοσήματα του καρδιαγγειακού, κεντρικού νευρικού και αναπνευστικού συστήματος, οι διαβητικοί, νεφροπαθείς, αλκοολικοί καθώς και οι πάσχοντες από πάσης φύσεως βαρέα νοσήματα.
- Οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στις περιοχές του κέντρου που διακρίνονται από υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση και αυξημένη κυκλοφορία.
- Οι μόνιμοι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας είναι προτιμότερο τις θερμές ώρες της ημέρας να παραμένουν, με κλειστά παράθυρα, στο σπίτι τους και να χρησιμοποιούν ανεμιστήρες ή κλιματιστικές συσκευές.
Τέλος, οι ευπαθείς κατηγορίες πληθυσμού είναι τα βρέφη, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, οι υπερήλικες καθώς και οι εργάτες, αγρότες, αθλητές κ.λ.π.